(TỔNG HỢP NGUỒN HỌC TIẾNG ANH VÀ NHẬT HAY)
Nếu được hỏi, hẳn hầu hết các bạn sẽ trả lời rằng học ngoại ngữ rất khó, do có quá nhiều từ vựng, có quá nhiều những thì, những quy tắc phải nhớ, mà ngoài ra cũng không có nhiều thời gian, người ngoại quốc mà luyện tập chung, ..v.v.. Còn việc học một ngôn ngữ mới trong vòng dưới một năm á hả, chắc là chuyện nghe như không thể xảy ra luôn, hẳn chỉ có thiên tài hay người không còn chuyện khác làm ngoài học ngoại ngữ mới học được quá! Nhưng thật ra, điều này là hoàn toàn có thể! Trong bài viết này, mình sẽ cố gắng tổng hợp nhiều nhất những thông tin mà mình tìm hiểu được và chia sẻ cho các bạn, nhưng hãy nhớ, điều gì cũng cần nỗ lực và kiên trì, nếu bạn có thể làm được điều này cộng thêm cách học đúng, thậm chí chỉ trong vòng từ 3 – 6 tháng bạn đã có thể nói được một ngoại ngữ mới rồi (mình còn đọc được có người học trong vòng 5 tuần thôi á!). Vậy còn chờ gì nữa, bắt đầu thôi!
Điều đầu tiên bạn cần làm đó là tìm hiểu mục đích mình học ngoại ngữ. Hồi lớp Một, mình học tiếng Anh không mục đích, đơn giản chỉ vì đó là môn bắt buộc của trường, vậy thế mình không hề có hứng thú cũng như cố gắng hiểu những gì được học. Tình trạng kéo dài tới hết cấp 2 và mình không biết một chữ tiếng Anh nào cả, mình chỉ học đáp án trong đề ôn thi để ứng phó lấy điểm kiểm tra. Tới khi đi học thêm để chuẩn bị cho kì thi chuyển cấp, mình bắt đầu cảm thấy hứng thú với tiếng Anh, mình chuyên chú trong giờ học và thực sự biến việc học thành niềm vui, điều này khiến mình cảm thấy học tiếng Anh không chỉ là một nhiệm vụ mà còn là một thú vui. Thử nghĩ xem khi bạn có thể nói chuyện với bao nhiêu người trên thế giới, biết thêm bao nhiêu tri thức, kết nối với bao cá thể chỉ nhờ việc nói tiếng Anh? Mục đích của bạn có thể là vì bạn muốn nói chuyện lưu loát, muốn đi du học, muốn xin việc làm, vv… bất kể là gì thì bạn nên luôn nhớ lấy để tự nhắc nhở bản thân về cái viễn cảnh tươi đẹp khi mình đạt được và xốc lại tinh thần mỗi khi cảm thấy mệt mỏi với việc học nhé. Việc đó sẽ khiến bạn kiên trì hơn đó!
Hết lớp Mười một, mình đi du học và nhận ra tình yêu với việc học ngoại ngữ, ban đầu mình có một cái ý định nhỏ là học tiếng Nhật, ý định đó nảy mầm thành mong muốn và sau đó bén rễ thành quyết tâm. Nghĩ là làm, mình chia sẻ suy nghĩ với ba mẹ, kỳ lạ thay, việc học thêm tri thức lại bị ba mẹ mình bác bỏ với lý do “phải chuyên tâm học hành, học tiếng Nhật rất khó, con không bao giờ học được đâu!”. Nói thật thì đó là một câu trả lời mình không nghĩ sẽ nhận được chút nào cả, không lẽ người hiểu mình nhất và luôn ủng hộ mình lại không tin tưởng vào bản thân mình tới thế sao, học rất quan trọng nhưng không chiếm hết 24 giờ trong ngày và dĩ nhiên với vô số lợi ích nó mang lại, đáng lẽ ra nó không nên bị cấm đoán mới phải. Không đồng ý với việc tình yêu bị “chia cắt”, mình lao vào nghiên cứu với đồng chí Google và tìm được một đống tài liệu về phương pháp học hiệu quả, điều này khuyến khích mình nghĩ tới việc “tự học”. Có phải bạn đang nghĩ tiếng Nhật mà đòi tự học thì chả khác nào nói nhăng nói cuội? Thật ra thì việc này hoàn toàn có thể, chẳng những thế, bạn có thể áp dụng vào bất kì ngôn ngữ nào khác bạn muốn học. Bạn đã từng nghe tới phương pháp mnemotics (Giúp trí nhớ), đây là cách tương tự như khi bạn học những môn tự nhiên và thay những công thức với kí tự lằng nhằng bằng một câu nói dễ nhớ hơn để học, điều này giúp bạn ghi nhớ dai hơn mà không phải tốn quá nhiều chất xám và công sức. Học ngoại ngữ cũng thế, nhất là nếu bạn học tiếng Nhật, Trung vì chúng đều dùng những kí tự rất “gợi hình” thay vì bản chữ cái bình thường, việc liên kết những câu chuyện và hình ảnh thú vị với những từ vựng đó chẳng những giúp bạn học ý nghĩa mà còn học cách đọc nữa. Cách học truyền thống là một cách học rất thiếu hiệu quả và không thú vị, bằng cách liên tưởng những thứ hay ho với thứ bạn cần học (tùy trí tưởng tượng nhé, nếu bạn có đầu óc đen tối và trí tưởng tượng bay xa thì càng có ích đó) thì bạn sẽ học cực kì nhanh luôn.
Vậy là bạn đã có sự kiên trì, quyết tâm và cả cách học đúng. Bây giờ bạn cần thời gian, dĩ nhiên nếu bạn đầu tư thời gian nhiều sẽ giúp bạn học tốt hơn rồi, nhưng nếu không, bạn có thể dành một khoảng thời gian nhất định mỗi tuần cho việc học ngoại ngữ và tận dụng kể cả những khoảng thời gian rãnh rỗi để ôn lại những gì đã học. Ngoài ra, bạn không cần học tất cả, chỉ học những điều quan trọng nhất (gọi là nguyên tắc 80-20) bởi bạn sẽ chỉ gặp những thứ quan trọng đó hầu hết thời gian, ví dụ như tiếng Anh có hơn 1 triệu từ nhưng chỉ có khoảng 2500 từ là thông dụng và được dùng trong đời sống hằng ngày, việc bạn phải làm là tập trung vào những từ đó thay vì số còn lại và bạn đã có thể tự tin nói chuyện với bất kì người ngoại quốc nào rồi đó. Hơn nữa, học tập đi đôi với thực hành, nếu bạn có thể thường xuyên nhẩm lại những gì bạn học, đọc ra miệng và suy nghĩ bằng ngôn ngữ bạn học nhé, thì bạn sẽ nhớ được lâu hơn. Càng tốt hơn nếu bạn có một hoặc nhiều người bạn có cùng sở thích học chung (như trong nhà văn hóa quận, blog, mạng xã hội,… ) thì bạn sẽ có người cùng thảo luận, thực hành và sửa lỗi cho nhau rồi. Bạn không có bạn sao? Đơn giản thôi, bây giờ tới phần mà các bạn mong chờ đây, những trang web và app hay dành cho việc học đây!
- com: một trang web nước ngoài về fun facts, lịch sử thú vị giúp các bạn vừa luyện đọc tiếng Anh vừa tích lũy thêm kiến thức mới. Bạn đã bao giờ tự hỏi về nguồn gốc của ngày lễ Halloween hay sự xuất hiện của thỏ Phục sinh chưa? Thú vị lắm nhé!
- Memrise: là một web và app sử dụng cách học mnemotics đã nói phía trên, căn bản là một chương trình flashcard rất khoa học có những bài kiểm tra nhỏ để giúp bạn nhớ kĩ, gồm bản miễn phí cũng như bản đầy đủ tính phí, với hơn 300 ngôn ngữ và kha khá những chủ đều khác, cùng vơi giao diện dễ thương thân thiện sẽ giúp bạn nuốt trôi những từ vựng khó nhằn rồi nhé. Ngoài ra, Anki là một chương trình miễn phí tương tự Memrise mà các bạn có thể có hứng thú đấy!
- Khan Academy: một trang web hoàn toàn miễn phí dạy những môn học ở trường bằng tiếng Anh, giao diện dễ thương và những video có eng sub (và có khi mình thấy cả viet sub) sẽ giúp bạn ôn lại những kiến thức ở trường cũng như nâng cao khả năng nghe, đọc nữa đấy.
- Crash course: một channel youtube với cực nhiều video về tất tần tật những chủ đề rất “chất lượng” chẳng những sẽ khiến trình nghe của bạn tăng vùn vụt mà còn tăng thêm một lượng thông tin đáng kể để tha hồ làm bạn bè giật mình nhé.
- Google: ngạc nhiên chưa, bạn không ngờ Google cũng có thể giúp được bạn hả (dĩ nhiên không phải giúp bạn tìm tài liệu học, đó là chuyện khác)? Google sẽ giúp bạn luyện nói và phát âm. Thứ nhất, thay vì khi tìm kiếm bằng cách nhập bằng bàn phím thông thường thì bạn có thể dùng chế độ nhập văn bản bằng giọng nói xem sao, song song đó, bạn có thể dùng Google dịch để dịch những từ (từ thôi nhé) ra và nhấn vào biểu tượng loa để nghe cách phát âm và bắt chước theo.
- lang-8.com: trang web miễn phí giúp bạn gặp gỡ những người đang học ngoại ngữ khác và giúp đỡ nhau. Bạn sẽ đăng những bài viết bạn viết bằng ngôn ngữ bạn học và nhờ những người khác sửa lỗi giúp bạn, ngược lại, bạn cũng sẽ giúp những người học tiếng Việt khác (hoặc ngôn ngữ nào bạn biết) với bài viết của họ. Trang web này sẽ giúp kĩ năng viết của bạn rất nhiều, mình từng nghe nói nhiều về những người trở nên cực giỏi trong kĩ năng viết vì dùng trang web này đó.
- com: vậy bạn đang than vãn về việc tìm người thực hành nói chuyện chung sao? Italki sẽ giải quyết chuyện đó cho bạn, đây là một trang web liên kết những người học ngoại ngữ với nhau để cùng luyện tập kĩ năng nói hoặc thậm chí học ngoại ngữ với những giáo viên có bằng cấp chuyên nghiệp qua video call (nếu bạn chọn giáo viên sẽ mất tiền nhé). Bạn có thể tạo một tài khoản miễn phí và tìm những language partner, họ là những người đang học ngoại ngữ và muốn kiếm những bạn học khác để luyện nói (nếu bạn đang học tiếng Anh thì nên kiếm những người bản địa nói tiếng Anh và đang học tiếng Việt để thực hành, nếu học tiếng Nhật hay thứ tiếng khác thì cũng thế nhé), đây là cách tuyệt nhất vì bạn vừa giúp đỡ bản thân mà còn giúp người khác nữa, và language partner miễn phí!
- com: website cho phép bạn gửi một đoạn văn bản và sẽ có người bản địa đọc đoạn văn bản đó cho bạn. Thứ nhất, bạn có thể bắt chước đọc theo luyện phát âm, thứ hai, bạn có thể luyện nghe, quá tuyệt nhỉ?
- Moku: nếu bạn đang học tiếng Nhật thì chúc mừng, đây là một website và app áp dụng phương pháp học trên để giúp bạn ghi nhớ bản chữ cái Hiragana và Katakana chỉ trong 30 phút (có thể dài hơn tùy người), tuy nhiên phải công nhận nó giúp mình ghi nhớ rất nhanh. Hồi đó mình cũng cố nhồi 2 bảng chữ này lắm nhưng khổ nỗi nhớ cái này quên cái khác, nhưng sử dụng app này mình chỉ cần gần 30 phút là đã giải quyết xong Katakana!
- Textfugu: đây là một trang web rất nổi tiếng ở nước ngoài dạy tiếng Nhật cho những người mới học cũng như tự học, tuy nhiên nó không miễn phí. Mình có thể nói rằng đây là một trang web rất xứng với cái giá bỏ ra bởi đối tượng của họ là những người không biết gì về tiếng Nhật luôn. Ngoài ra, nếu bạn mua trọn gói (99 đô) thì không những bạn có thể học cả đời, thậm chí chia sẻ tài khoản cho người khác học chung, hoặc nếu không thích bạn có thể gửi mail đòi lại tiền, mà trang web này sẽ vẫn còn bổ sung thêm nhiều bài học trong tương lai nữa, và những thành viên của Textfugu được nhận những ưu đãi giảm giá ( lên tới 80%) nếu muốn học ở Gakuu, JapanesePod101 (những website rất nổi khác dạy tiếng Nhật nâng cao). Đừng lo nếu bạn không giỏi tiếng Anh, Textfugu dùng những từ rất đơn giản và thông dụng để dạy. Nghĩ mà xem, bạn vừa học tiếng Nhật mà còn vừa luyện tiếng Anh nữa, quá tuyệt luôn!
- Wanikani: một trang web và app con của Textfugu dạy Kanji, con quái vật của tiếng Nhật, sửa dụng phương pháp giúp trí nhớ như trên để dạy bạn Kanji cùng những từ vựng. Nếu bạn mua trọn gói bên Textfugu, bạn sẽ được giảm 50% bên Wanikani, quá lời! com, readthekanji.com, iknow.co.jp cũng sẽ giúp bạn học Kanji khá lắm luôn đó!
- com: gồm app cũng như trang web được tạo bởi Tae Kim sẽ giúp các bạn học ngữ pháp tiếng Nhật miễn phí, dù không dễ hiểu bằng Textfugu nhưng nếu bạn đã biết một chút về tiếng Nhật, Tae Kim’s Guide to Learning Japanese sẽ giúp bạn nâng cao kiến thức về ngữ pháp Nhật đó.
- org, alc.co.jp và dic.yahoo.co.jp: từ điển Nhật – Anh và ngược lại, mỗi thứ có một đặc điểm riêng và rất bổ ích nếu bạn cần tra từ mới.
- Blog, Skype và cả mạng xã hội: bạn có thể dùng blog để dạy những người khác những thứ bạn học (bạn sẽ nhớ dai hơn nếu bạn dạy người khác, cũng như nhận những câu hỏi bất ngờ về một phương diện mới khiến bạn phải suy nghĩ, tìm hiểu và từ đó học thêm kiến thức mới nữa) hoặc chỉ đơn giản để lưu trữ lại để mai sau lấy ra coi, Skype Forums sẽ giúp bạn kết bạn với những người bản địa để có thể trò chuyện tìm hiểu về văn hóa, con người và luyện tập khả năng nói. Ngoài ra, Facebook, Twitter (đặc biệt với người học tiếng Nhật vì người Nhật rất thích dùng Twitter), và những trang mạng xã hội khác có thể giúp khả năng đọc của bạn tăng nhanh đấy, chỉ việc đơn giản add friend hoặc follow và hàng ngày đọc những gì họ viết, vừa chơi cừa học, quá thú vị, nhỉ?
Đây chỉ là một số ít những cách học mà mình nhớ rõ nhất trong quá trình tìm hiểu. Tuy nhiên, mỗi người phù hợp với một cách học khác nhau và nên thử nhiều cách khác nhau để tìm ra phương pháp phù hợp với bản thân. Dĩ nhiên, cách học ngoại ngữ tốt nhất đó là khiến bản thân dính dáng càng nhiều với ngôn ngữ đó trong đời sống hàng ngày càng tốt, bao gồm việc suy nghĩ, xem phim ảnh, nghe nhạc, đọc sách, truyện bằng thứ ngôn ngữ mình học. Nếu bạn biến việc học ngôn ngữ thành một thói quen, một điều mình làm hàng ngày như ăn hoặc tắm thì bạn sẽ cảm thấy rất nhẹ nhàng chứ không còn là một nỗi khổ nữa.
Nếu bạn nghĩ bạn đã qua cái tuổi phù hợp để học ngoại ngữ thì bạn nên nghĩ lại, quan trọng đó là bạn có tập trung đủ tốt khi đang học và có cách học hợp lý, con nít quả thật học rất tốt, và lý do là bởi các bé tập trung vào việc học hơn so với người lớn. Tuy nhiên, người lớn có thể phân tích tốt hơn, khả năng hiểu biết cao hơn và kinh nghiệm nhiều hơn. Nếu bạn vẫn tự ti thì hãy lấy sự cần cù bù lại cho những tố chất bạn thiếu nhé. Nắm chắc những bí quyết học ngoại ngữ giỏi giúp bạn tự tin lên rất nhiều.
Bước đầu tiên luôn là bước khó nhất nhưng thật ra khi bạn mới học ngoại ngữ là lúc bạn tiến bộ nhanh nhất đó, vì thế đừng cảm thấy chán nản khi cảm thấy mình còn quá nhiều thứ phải học nhé. Khi bạn học càng nhiều và càng lâu, lợi ích mang lại là vô cùng lớn:
- Nói chuyện với người khác bằng tiếng mẹ đẻ của họ được xem là dấu hiệu của sự tôn trọng đất nước, con người và ngôn ngữ của đối tượng bạn đang giao tiếp cùng và để lại ấn tượng tốt với người khác, dĩ nhiên đây cũng là điểm cộng to đùng nếu bạn muốn kiếm việc làm.
- Khi bạn học càng nhiều thứ ngôn ngữ, việc học càng dễ vì bạn đã có kinh nghiệm học những ngôn ngữ trước. Ngoài ra, bạn đã tích lũy một vốn tri thức khổng lồ (trong hiện tại và tương lai) vì mỗi con người, mỗi đất nước chứa đựng vô vàn thứ kì lạ mà bạn ít được trải nghiệm ở Việt Nam.
- Ngôn ngữ liên kết con người. Mỗi người có một câu chuyện ly kì mà có thể bạn sẽ tìm hiểu khi nói chuyện với họ, từ đó bạn hiểu được giá trị của cuộc sống và vô vàn những kiến thức của người đi trước.
Học là một việc kéo dài tới hết cuộc đời, tri thức có thể được sử dụng theo nhiều cách khác nhau, nếu bạn đã quyết tâm và yêu thích một thứ nào đó và nó có lợi cho bạn trong tương lai, đừng để bất kì ai hay cái gì ngăn cản bản thân và cứ thử hết mình nhé!
Uyên – CTV INEC
